teknik bilgilerim ve resimlerim

1. ELEKTRİK DEVRESİ

1.1. Tanımı
Üreteçten çıkan akımın alıcı üzerinden geçerek tekrar üretece ulaşması için izlediği yola elektrik devresi denir.
Elektrik enerjisi ile çalışan herhangi bir aygıtın çalıştırılabilmesi için;içinden sürekli akımın geçmesi gereklidir. Bu da ancak aygıtın devresine bağlanan elektrik enerji kaynağı (pil,akü,batarya,alternatör vb.) ile temin edilir.
1.2. Devre Elemanları ve Tanımları
1.2.1. Üreteç
Herhangi bir enerjiyi (kimyasal, mekanik, ısı, ışık), elektrik enerjisine dönüştüren devre elemanına üreteç veya kaynak denir. Kısaca elektrik enerjisi üreten devre elemanıdır.
1.2.2. Sigorta
Devreyi normal çalışma akımının üzerindeki daha büyük akımlara karşı koruyan bir devre
elemanıdır. Devrenin güvenliği için kullanılır.
1.2.3. Anahtar veya Buton
İstenildiği zaman elektrik akımının geçişini sağlayan, istenildiği zaman akımın geçişini durduran devre elemanıdır. Devreyi açıp kapatmaya yarar.Buton ile anahtar arasındaki fark ise; butona basıldığında konum değiştiren (elektrik
akımının geçişine izin veren), bırakıldığında tekrar eski konumuna dönen (elektrik akımının
geçişine izin vermeyen) devre elemanı olup, buna liht de denir. Anahtar ise tekrar konum
değiştirmez yani ilk konumunu muhafaza eder.
Anahtar veya buton açık ise devre akımını geçirmez, ancak kapalı olmaları durumunda
devre akımını iletirler. Büyük akımlara kumanda eden anahtarlara şalter denir.
1.2.4. Alıcı
Aldığı elektrik enerjisini başka bir enerjiye dönüştüren devre elemanına alıcı, yük veya
almaç denir. Örneğin; lamba ışık enerjisine, fırın ısı enerjisine, zil ses enerjisine, motor
hareket enerjisine dönüştürür.
1.2.5. İletken
Elektrik devre elemanlarının birbirine bağlantısının yapıldığı ve elektrik akımını
ileten metal tellere(bakır,aliminyum vb.) iletken veya kablo denir.
Elektrik iç tesisatta üzeri yalıtılmış iletkenler kullanılır.Kullanılacak amaca göre farklı
kesitlerde seçilirler.
1.4. Elektrik Devre Çeşitleri
Elektrik devreleri, devreden geçen akımın, alıcıdan geçmesine göre; açık devre,kapalı
devre ve kısa devre olarak adlandırılır.
1.4.1. Açık Devre
Eğer bir devrede anahtar açık olduğu için ya da akım yolunda bir kopukluk olduğu için
üreteçten almaca enerji aktarılamıyorsa bu devrelere açık devre denir. Alıcı çalışmaz.
Açık devrenin oluşması için gerekli koşullar:
· Anahtarın açık olması,
· Sigortanın devreyi açmış
olması,
· İletkenlerde kopukluk
olması,
· Alıcının arızalı olması,
· Ek yerlerinde veya elemanların bağlantısında temassızlık olması.
1.4.2. Kapalı Devre
Bir elektrik devresinde anahtar kapalı, iletkenler sağlam ve üreteçteki enerji alıcıya
ulaşıyorsa bu tür devreye kapalı devre denir. Alıcı çalışır.
1.4.3. Kısa Devre
Anahtar kapalı olmasına rağmen herhangi bir nedenle elektrik akımı, alıcıya gitmeden
devresini daha kısa yoldan veya direnci yok denecek kadar az olan yoldan tamamlıyorsa, bu
şekildeki devrelere kısa devre denir. Alıcı çalışmaz.
Üreteç gerilimi karşısında direnç sıfır olduğundan devreden büyük değerde akım
geçmek ister. Böyle durumda koruma elemanı olarak kullanılan sigorta devreyi açar.
İletkenlerin ,yalıtkan kısımlarının özelliğini kaybetmesi sonucunda, iletkenlerin
birbirine teması kısa devreye neden olur. Bu, arıza çeşitlerinden biri olup, arzu edilmeyen bir
durumdur. Bunu önleyebilmek için devreye uygun değerde sigorta bağlanmalıdır.